DNS Nedir? Nasıl Çalışır?
DNS (Domain Name System) Türkçe Alan Adı Sistemi demektir. İnternetin devasa uzayını bölümlemeye, bölümler arası iletişimi organize etmeye ve bölümleri adlandırmaya yarar. Hiyerarşik olarak dağıtılmış bir adlandırma sistemidir.
İnternet’i oluşturan her bir birim kendine ait bir IP adresi bulundurur. DNS sayesinde bu IP adreslerini kullanmak zorunda kalmayız, www.example.com gibi kolay hatırlanabilir bir adres ile web sitelerine ulaşabiliriz. DNS Sunucuları temelde internet adreslerinin karşılık geldiği IP adreslerinin tutulduğu sözlüklerdir.
Temel Kavramlar
DNS Caching: Bir kez DNS Sorgusu yapıldıktan sonra ulaşmak istediğiniz websitesi için her seferinde sorgu yapmazsanız, sık gönderilen istekler genelde hiyerarşiyi tamamlamazlar. Genelde sorgu yapıldıktan sonra cevap 2–3 saat önbellekte tutulur ve bu sürede gelen sorgular hıyerarşinin üst basamaklarından önbellekteki cevabıyla geri döner. (Anlamamışsanız merak etmeyin aşağıda hiyerarşik yapıyı açıklarken örneği vereceğim.)
DNS Zone: Authoritative (Yetkili) Ad Sunucusunda bulunurlar. DNS’in yönetildiği alanlardır. Kayıtlar zone dosyaları içinde bulunurlar.
A Kaydı: Bir etki alanını bir IP adresiyle eşleyen DNS Zone kayıtlarıdır.
CNAME (Canonical Name) Kaydı: Bir alan adının başka bir alan adı için takma ad olduğunu belirten DNS Zone kayıtlarıdır.
Hiyerarşik Yapı Nasıl Çalışıyor?
1- Browser’ınıza example.com yazarsınız ve example.com’un IP adresini bulmak için serüven başlar.
2- DNS Sorgunuz önce sizin İnternet Servis Sağlayıcınızın (ISP) ya da kullandığınız Recursive Public DNS Server’ına iletilir.
3- Kullandığınız Public DNS Server önce bu sorguyu yakın zamanda yapmışsa, önbelleğinde tuttuğu cevabı direkt olarak size gönderir ve sorgu burada bimiş olur diğer hiyerarşik basamaklara geçilmez.
Yapılamamışsa example.com Root Server’a sorulur.
4- Dünya üzerinde toplam 13 root name server bulunur. Root serverlar’da 2.12 MB boyutunda zone dosyaları bulunur. Sadece TLD’lerin Name Server’larının kaydını tutarlar.
5- ISP DNS’i DNS Root Server‘a com TLD için Name Server’ı sordu. Dönen COM TLD NS IP adresine yeni bir sorgu yapılması gerekiyor. Henüz IP’ye ulaşamadık.
6- Bu sefer verdiği yeni Name Server’a Yetkili Name Server’ı sordu. Dönen cevap yine başka bir DNS sunucusu. Hala IP’ye ulaşamadı bir daha başka bir sorgu yapması lazım.
7- Yetkili DNS Sunucusuna example.com’un IP adresini sordu. Bu sefer IP adresini aldı. Hemen önbelleğine kaydetti. Tekrar bu sorgu gelirse tekrar dolanmamak için 2–3 saat önbellekte tutacak bu IP adresini ve Public DNS’imiz sonunda IP adresini bize verdi.
Burada da şunu eklemek gerek. Sub-domainler için tekrar bir name server daha atanabilir. Burada bir yetkili ad sunucusuna daha sorması gerekebilirdi.
Her ne kadar çok dolanıyormuş gibi görünse de tüm bu sorgular genelde bir kaç on milisaniye içinde yapılıyor.
Eklenmesini istediğiniz ya da düzeltilmesi gerektiğini düşündüğünüz bir kısım olursa bana sosyal medya hesaplarımdan ulaşabilirsiniz.
